Hamile kalmaya çalışırken beslenme, vücudunuzu gebeliğe hazırlamada güçlü bir rol oynar.
İster doğal yollarla ister tüp bebek (IVF) veya aşılama (IUI) gibi yardımcı üreme tedavileriyle gebe kalmaya çalışıyor olun, yedikleriniz hormon dengesini, yumurta ve sperm kalitesini, yumurtlamayı ve hatta embriyonun rahme tutunmasını destekleyebilir. Herhangi bir diyet hamilelik garantisi veremez, ancak araştırmalar bazı gıdaların doğurganlık potansiyelini artırabileceğini, bazılarının ise bunu engelleyebileceğini göstermiştir.
Gebelik, yalnızca üreme organlarını değil; yaşam tarzını, duygusal iyilik hâlini ve en önemlisi beslenme alışkanlıklarını da kapsayan bütüncül bir süreçtir.
Hastalarıma, doğurganlık süreçlerinde en iyi şekilde destek olabilmek adına bilimsel temellere dayanan, kişiye özel beslenme stratejileriyle rehberlik ediyorum. Bu sayede hormonal dengeyi destekleyerek, yumurta kalitesini ve genel üreme sağlığını iyileştirmeyi hedefliyorum.
Doğurganlık dostu bir diyetin amacı; iltihabı azaltmak, hormon fonksiyonlarını desteklemek ve üreme sağlığını artırmaktır. İşte bu süreçte beslenmenizde yer vermeniz gereken temel besin grupları:
Ispanak, kara lahana, brokoli, roka ve pazı; folat, demir ve antioksidanlar açısından zengindir. Bu besin öğeleri sağlıklı yumurtlama ve erken gebelik dönemine hazırlık için kritik öneme sahiptir.
Doymamış yağ asitlerini tercih edin:
Bu yağlar, hormon üretimini düzenlemeye ve üreme organlarına kan akışını artırmaya yardımcı olur.
Yaban mersini, nar, portakal ve kivi gibi meyveler C vitamini, E vitamini ve polifenollerle doludur. Bu maddeler, yumurta ve spermler üzerindeki oksidatif stresi azaltır.
Aşağıdaki gibi yağsız protein kaynaklarını tercih edin:
Bitkisel proteinleri daha fazla, kırmızı eti daha az tüketmek iltihabı azaltır ve yumurtlamayı destekler.
Beyaz ekmek ve makarna yerine şunları tercih edin:
Bu tahıllar kan şekeri dengesini sağlar ve hormon dengesine katkıda bulunur.
Bazı yiyecek ve içecekler hormon dengesini bozabilir, iltihabı artırabilir veya yumurta kalitesini olumsuz etkileyebilir. Aşağıdaki gıdalardan kaçınmak ya da mümkün olduğunca sınırlamak en iyisidir:
Hazır atıştırmalıklar, kızartılmış fast food ürünleri, margarin ve hazır fırın ürünlerinde bulunur. Bu yağlar insülin duyarlılığını ve yumurtlamayı olumsuz etkiler.
Şekerli içecekler, tatlılar, beyaz ekmek ve makarna; insülin dalgalanmalarına, kilo artışına ve hormon dengesizliklerine yol açabilir — bu faktörlerin hepsi doğurganlığı olumsuz etkiler.
Yüksek miktarda kafein tüketimi (günde 200–300 mg’dan fazla) yumurtlamayı etkileyebilir ve düşük riskini artırabilir. Kafein tüketiminizi günde 1 fincan kahveyle sınırlayın veya bitki çaylarını tercih edin.
Alkol, hem kadınlarda hem de erkeklerde doğurganlığı azaltabilir. Hamile kalmaya çalışırken ve doğurganlık tedavileri süresince tamamen alkolden uzak durmak en iyisidir.
Sushi gibi çiğ balıklar, pastörize edilmemiş peynir ve süt ürünleri ile iyi pişmemiş etlerden kaçının. Bu gıdalar erken gebeliğe zarar verebilecek enfeksiyon riskini artırır.
Orta düzeyde soya tüketimi genellikle sorun olmasa da, aşırı soya tüketimi vücutta östrojen gibi davranabilir ve hormon dengesini bozabilir.
Besinler öncelikli olmalı, ancak bazı takviyeler doğurganlığı destekleyebilir. Herhangi bir takviyeye başlamadan önce mutlaka doktorunuza danışın.
Hamile kalmaya çalışırken — ister doğal yollarla ister tüp bebek (IVF) ile — bazı doğurganlık takviyeleri sağlıklı bir diyetle birlikte destekleyici rol oynayabilir.
Bunların başında gelen folik asit, günde 400–800 mikrogram dozunda önerilen bir B vitaminidir. Yumurta gelişimine yardımcı olur ve gebeliğin erken dönemlerinde nöral tüp defektlerini önleyerek gelişimi destekler.
D vitamini (D3) hormon dengesini destekleyen bir diğer önemli besindir ve özellikle güneş ışığına az maruz kalan kadınlarda yumurtalık fonksiyonunu iyileştirebilir.
Koenzim Q10 (CoQ10) genellikle 35 yaş üzeri kadınlara önerilir. Hücrelerde enerji üretimini artırarak yumurta kalitesini iyileştirebilir.
Omega-3 yağ asitleri (özellikle DHA ve EPA),iltihabı azaltır, hormonları düzenler ve sağlıklı bir rahim iç zarı oluşumuna yardımcı olur. Hem kadın hem de erkek doğurganlığı için faydalıdır.
Demir, özellikle adet kanamaları yoğun olan veya anemik kadınlar için gereklidir. Düşük demir seviyeleri yumurtlama ve embriyo tutunmasını olumsuz etkileyebilir.
Son olarak, inozitol — özellikle myo-inozitol — polikistik over sendromu (PCOS) olan kadınlarda yumurtalık fonksiyonunu ve hormon hassasiyetini artırmada umut verici sonuçlar göstermiştir. Takviye planınızı kişiselleştirmek ve güvenliğini sağlamak için mutlaka doğurganlık uzmanınızla görüşün.
Tüp bebek (IVF) tedavisine hazırlanıyorsanız, diyetiniz hormon dengesini, yumurta kalitesini ve rahim iç ortamının uygunluğunu desteklemede hayati bir rol oynar. Vücudunuza en iyi şansı vermek için, IVF döngünüzden en az 2-3 ay önce doğurganlık odaklı bir diyete başlamanız önerilir. Bu süre, beslenme alışkanlıklarınızın yumurta olgunlaşması ve genel üreme sağlığı üzerinde olumlu etki yaratması için önemlidir.
Günde 2 ila 2,5 litre su içerek yeterli düzeyde hidrasyon sağlamak, rahim ve yumurtalıklara kan akışını iyileştirir ve hücresel fonksiyonu destekler.
Kan şekeri dengesini korumak da önemlidir. Bunun için düzenli ve dengeli öğünler tüketilmeli; bu öğünler sağlıklı yağlar, proteinler ve kompleks karbonhidratlar içermelidir. Bu, hormon dengesine katkı sağlar.
Katı veya aşırı kısıtlayıcı diyetlerden kaçınmak en doğrusudur, çünkü vücudunuzun gebelik ve embriyo tutunması sürecini desteklemek için sürekli besine ihtiyacı vardır.
Ayrıca eğer PCOS, endometriozis gibi bilinen hassasiyetleriniz veya durumlarınız varsa; işlenmiş soya, gluten ve süt ürünlerini sınırlamak faydalı olabilir. Bu gıdalar bazı bireylerde iltihabı tetikleyebilir veya hormon dengesini bozabilir.
Bir doğurganlık uzmanı ve mümkünse bir beslenme uzmanıyla birlikte çalışarak diyetinizi kişiselleştirmeniz, IVF başarısı için en iyi adımlardan biridir.
Evet, araştırmalar bazı gıdaların yumurtlama, yumurta kalitesi, hormon dengesi ve embriyonun tutunma süreci üzerinde olumlu ya da olumsuz etkileri olabileceğini göstermiştir.
Hayır, ancak zaman içinde sürdürülebilir ve sağlıklı seçimler yapmak önemlidir. Dengeli öğünlere, doğal ve işlenmemiş gıdalara yönelerek iltihap oluşturan tetikleyicileri azaltmaya odaklanmalısınız.
Diyetiniz bu tanılara özel olarak uyarlanabilir:
Sağlıklı bir diyet tek başına hamileliği garanti etmez, ancak doğurganlığı artırmada kritik bir rol oynar. Yumurta kalitesini destekler, üreme hormonlarını dengeler ve embriyonun tutunması için ideal bir rahim ortamı yaratır. Doğal yoldan gebe kalmayı planlıyor ya da İstanbul'da yaklaşan bir tüp bebek tedavisine hazırlanıyor olun, günlük beslenme alışkanlıklarınız başarı şansınızı doğrudan etkileyebilir.
Prof. Dr. Nilgün Turhan doğurganlığa bütüncül bir bakış açısıyla yaklaşmaktadır. İleri düzey üreme tedavilerine ek olarak, vücudunuzu gebelik için hazırlamanıza yardımcı olacak kişiselleştirilmiş beslenme rehberliği sunuyoruz. Yumurtlamayı iyileştirmekten iltihabı azaltmaya, embriyo gelişimini desteklemekten genel sağlık durumunuzu iyileştirmeye kadar her lokma sizi hedefinize bir adım daha yaklaştırabilir. Doğurganlığınızı içten dışa desteklemek için; size özel, besleyici ve doğurganlığı artırıcı bir tabakla başlayalım.
Prof. Dr. Nilgün TurhanKadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Tedavisi Uzmanı
PROF. DR. NİLGÜN TURHAN
Telefon
Whatsapp
Randevu